Y Presennol

Beth yw'r y presennol a pryd i’w ddefnyddio?

Mae’r presennol yn cael ei ddefnyddio i siarad am beth sydd yn digwydd nawr.

Berfau Rheolaidd

Er mwyn ffurfio’r presennol rhaid cyfnewid terfyniad y berfenw (-ar, -er neu –ir) gyda terfyniadau’r presennol :

Berfau Afreolaidd ag Ymatblyg

Beth yw berfau afreolaidd a pryd ydw i’n eu defnyddio ?

Nid yw berfau afreolaidd yn dilyn yr un patrwm â berfau rheolaidd –ar, -er ag –ir. Mae nifer o ferfau cyffredin a denyddiol yn Sbaeneg yn rhai afreolaidd.

Beth yw berfau ymatblyg a pryd ydw i’n eu defnyddio ?

Mae berfau ymatblyg yn cynnwys rhagenw ymatblyg. Maent yn disgrifio gweithred rydym yn ei wneud ein hunain.

Berfau Afreolaidd

Mae’r berfau canlynol yn afreolaidd yn y ffurf yo, ond yn reolaidd ym mhob ffurf arall.

Conducir (gyrru) > conduzco

Cononcer (nabod) > conozco

Dar (rhoi) > doy

Hacer (gwneud) > hago

Poner (rhoi) > pongo

Saber (gwybod) > sé

Salir (mynd allan) > salgo

Tener (cael) > tengo

Mae rhai berfau yn fwy afreolaidd

Berfau Atblygol

Mae berfau atblygol yn disgrifio gweithred rydych yn ei wneud eich hunain. Maent yn cael eu ffurfio yn yr un ffordd a berfau rheolaidd y presennol ond maent yn cynnwys rhagenw atblygol.

Yn y berfenw, mae’r rhagenw atblygol ar ddiwedd y ferf e.e Despertarse (deffro).

Yn y presennol mae’r rhagenw cyn y ferf ag yn dibynnu ar y person e.e. Me despierto.

Y Gorffennol

Beth yw'r y gorffennol a pryd i’w ddefnyddio ?

Mae'n cael ei ddefnyddio i siarad am weithgareddau gorffenedig yn y gorffennol e.e Visité un museo ayer (ymwelais â amgueddfa ddoe).

Berfau Rheolaidd y Gorffennol

Er mwyn ffurfio’r gorffennol rhaid cyfnewid terfyniad y berfenw (-ar, -er neu –ir) gyda terfyniadau’r gorffennol :

Berfau Afreolaidd y Gorffennol

Y berfau afreolaidd mwyaf cyffredin yw:

Yr Amherffaith

Beth yw'r amherffaith a pryd i’w ddefnyddio ?

Mae’r amherffaith yn ffordd arall o siarad am y gorffennol. Yn Sbaeneg, fe’i ddefnyddir i :

• ddisgrifio gweithgareddau cafodd ei ailadrodd yn y gorffennol e.e. Bebíamos un café a las diez todos los días (Yfom coffi bob dydd am ddeg).
• manylion cefndirol e.e. El restaurante era énorme (roedd y bwyty yn enfawr).
• beth roedd pobl arfer ei wneud a sut roedd pethau arfer bod e.e. Antes vivía con mis abulos pero ahora vivo con mi novio. (cyn roeddwn yn byw gyda fy nain a taid ond nawr rwy’n byw gyda fy nghariad).

Berfau Rheolaidd yr Amherffaith

Er mwyn ffurfio’r amherffaith rhaid cyfnewid terfyniad y berfenw (-ar, -er neu –ir) gyda terfyniadau’r amherffaith :

Berfau Afreolaidd yr Amherffaith

Mae yna tair berf afreolaidd yn yr amherffaith.

Y Dyfodol Agos

Beth yw’r dyfodol agos a pryd i’w ddefnyddio ?

Mae’r dyfodol agos yn cael ei ddefnyddio i ddisgrifio beth sydd yn mynd i ddigwydd e.e. Yfory, heno neu wythnos nesaf.

Voy a ir de compras con mis amigos (Rwy’n mynd i fynd i siopa gyda fy ffrindiau).

Er mwyn ffurfio’r dyfodol agos rydych angen defnyddio’r ferf IR yn y presennol + a + berfenw.

Y Dyfodol

Beth yw’r dyfodol a pryd i’w ddefnyddio?

Mae’r dyfodol yn cael ei ddefnyddio i ddisgrifio beth sydd yn mynd i ddigwydd yn y dyfodol e.e El edificio sera muy moderno (Fe fydd yr adeilad yn fodern iawn).

Berfau Rheolaidd

Er mwyn ffurfio’r dyfodol rydych yn cymryd y berfenw ac yn ychwanegu terfyniadau’r dyfodol. Mae’r terfyniadau yma yr un peth ar gyfer berfau –ar, -ir ag –er.

Yr Amodol

Beth yw’r amodol a pryd i’w ddefnyddio ?

Mae’r amodol yn cael ei ddefnyddio i ddisgrifio beth buaswch chi’n ei wneud yn y dyfodol e.e Me encantaría visitar Nueva York (Byddwn i’n caru ymweld ag Efrog Newydd).

Berfau Rheolaidd

Er mwyn ffurfio’r amodol rydych yn cymryd y berfenw ac yn ychwanegu terfyniadau’r amodol. Mae’r terfyniadau yma yr un peth ar gyfer berfau –ar, -ir ag –er.

Berfau Afreolaidd

Mae berfau ble mae bôn y ferf yn afreolaidd yn y dyfodol hefyd gyda bôn y ferf afreolaidd yn yr amodol e.e.

Tener (cael) > tendría, tendrías, tendría, tendríamos, tendríais, tendrían.

Hacer (gwneud) >haría, harías, haría, haríamos, haríais, harían.

Haber (cael) > habría, habrías, habría, habríamos, habríais, habrían.

Ddefnydd ychwanegol o’r Amodol

Gellir defnyddio’r amodol i fynegi syniadau dyfodol gan ddefnyddio’r ferf gustar + berfenw e.e Me gustaría ir al extranjero (Hoffwn i fynd dramor).

Gellir defnyddio’r amodol o’r ferf poder + berfenw er mwyn mynegi’r syniad o rywbeth a gallwch chi ei wneud e.e Podríamos ir al teatro (Gallwn ni fynd i’r theatr).

Gellir defnyddio yr amodol o’r ferf deber + berfenw er mwyn mynegi’r syniad o rywbeth y dylsech chi ei wneud e.e Deberíamos ir a visitar nuestros abuelos (Dylsem ni fynd i ymweld â ein nain a taid).

Y Gerwnd

Beth yw’r gerwnd a pryd i’w ddefnyddio ?

Mae’r gerwnd yn debyg iawn i geiriau ‘ing’ yn Saesneg, e.e. ‘walking’ a ‘talking’.

Rydych yn ei ddefnyddio er mwyn rhoi mwy o wybodaeth am sut mae rhywbeth yn cael ei wneud e.e. Voy andando al polideportivo (Rwy’n cerdded i’r ganolfan hamdden).

Er mwyn ffurfio’r presennol di-dor sydd yn dysgrifio yr hyn sydd yn digwydd ar hyn o bryd e.e ¿ Qué estas haciendo ? (Beth wyt ti’n ei wneud ?).

Ffurfio’r Gerwnd rheolaidd

Er mwyn ffurfio’r gerwnd rheolaidd, cymerwch y berfenw, tynnwch y diweddiad –ar, -er, neu –ir ag ychwanegwch –ando i berfau –ar a –iendo i berfau –er ag –ir.

Mar rhai geryndau afreolaidd yn cynnwys :

Leer (darllen ) > leyendo

Oír (clywed) > oyendo